In neotango weerklinkt tango, anders van vorm maar met dezelfde ziel.
Dit jaar heb ik verschillende neotango-cursussen gegeven, een vorm die steeds meer mensen nieuwsgierig maakt.
In november en december volgen nieuwe sessies op de donderdagavonden, en eind mei, tijdens Tango op het Wad, kun je drie dagen lang proeven van zowel de traditionele als de moderne kant van de tango. In Frankrijk gaan we daarna een week lang verder de diepte in.
Maar wat is neotango eigenlijk?
Veel mensen vragen me dat. Is het nog wel tango, of juist iets heel anders?
Het mooie is: het is allebei waar.
Neotango is geen stijl die de traditionele tango wil vervangen, maar een veld dat zich opent. Een plek waar de klanken, ritmes en emoties van de tango zich verbinden met invloeden uit jazz, pop, klassiek en elektronische muziek. Waar experiment en traditie elkaar niet uitsluiten, maar versterken.
Soms lijkt de muziek nauwelijks nog op tango, maar dan hoor je de bandoneon tussen de andere instrumenten, en de manier waarop er gespeeld wordt, en je weet: dit komt vanuit tango.
Ook een viool die in het ‘andere’ die kenmerkende expressie en timing van de tango meeneemt, laat meteen voelen: dit ademt tango.
In neotango kunnen bovendien blazers, percussie of drums een rol spelen, als in een bigband met een tangoswing, een klankwereld waarin de grenzen tussen stijlen vervagen, maar de ziel van de tango aanwezig blijft.
In ensembles zoals Gotan Project hoor je hoe klassieke tangofiguren, bijvoorbeeld de canyengue, dat gesyncopeerde ritme dat bijna een onomatopee is: ka-njéng-ge – opduiken in een moderne context. Ook improvisatie speelt een grote rol: muzikanten reageren op elkaar, vervormen patronen, verkennen grenzen.
Wat neotango verbindt, is niet zozeer de vorm, maar het gevoel. De melancholie en het ritme blijven de onderstroom, dat ongrijpbare mengsel van verlangen, weemoed en elegantie dat de tango altijd heeft gedragen.
Ook in de dans zie je dat terug.
Neotango vraagt om het combineren en uitrekken van figuren die zowel in de tango als in de moderne dans voorkomen.
De verbinding blijft, maar er is een andere manier van ademen, van verbeelden.
Waar de traditionele tango zijn kracht vindt in de intensiteit binnen een gesloten omarming, zoekt neotango de ruimte op zonder het contact te verliezen.
In mijn eigen werk met Tango Orkest NL is die openheid precies wat me aantrekt.
Ik breng musici samen uit verschillende richtingen, klassiek, jazz, pop, wereldmuziek, en laat ze die gezamenlijke taal ontdekken.
Je hoeft geen tangospecialist te zijn om neotango te spelen; het wordt juist rijker als verschillende achtergronden samenkomen.
Maar om het tangosausje geloofwaardig te laten klinken, is kennis van de traditie wél belangrijk. Zonder dat wordt het snel lomp of vlak.
De traditionele tango blijft voor mij de basis, vol verfijning, kracht en subtiliteit.
Neotango is daar geen breuk mee, maar een vertakking.
Een uitnodiging om te luisteren, te bewegen, te verbinden.
Om de melancholie te omarmen, en tegelijk de vrijheid te vieren.
Wie het zelf wil ervaren, is welkom om mee te spelen of te luisteren.
In de sessies op donderdagavonden, tijdens Tango op het Wad, of in de zomerweek in Frankrijk, verkennen we samen wat er gebeurt als traditie zich opent.
